Boýag saklanylanda ýelimliligiň peselmegi adaty mesele bolup durýar, esasanam uzak wagtlap saklanandan soň, boýagyň ýapyşygy ep-esli azalýar we gurluşyk işine we önümiň hiline täsir edýär. Capyşyklygyň peselmegi temperatura, çyglylyk, çözüjiniň üýtgemegi, polimeriň zaýalanmagy we ş.m. ýaly köp faktorlar bilen baglanyşykly, ýöne galyňlaşdyryjy sellýuloza efir bilen täsiri aýratyn möhümdir.
1. Sellýuloza efiriniň esasy roly
Sellýuloza efir, suw esasly boýaglarda giňden ulanylýan adaty galyňlaşdyryjydyr. Olaryň esasy wezipeleri:
Galyňlaşdyrma täsiri: Sellýuloza efir suwy siňdirip, çişen üç ölçegli tor gurluşyny emele getirip biler, şeýlelik bilen ulgamyň ýapyşygyny ýokarlandyrar we boýagyň diksotropiýasyny we gurluşyk işini gowulandyrar.
Asma durnuklaşdyryş täsiri: Sellýuloza efir boýagdaky pigmentler we doldurgyçlar ýaly gaty bölejikleriň çökmeginiň öňüni alyp biler we boýagyň birmeňzeşligini saklap biler.
Film döredýän häsiýet: Sellýuloza efir, boýagyň film emele getirýän häsiýetine hem täsir edip biler, örtügiň belli bir berkligi we berkligi.
Metil sellýuloza (MC), gidroksietil sellýuloza (HEC), gidroksipropil metil sellýuloza (HPMC) we ş.m. ýaly sellýuloza efirleriniň köp görnüşi bar.
2. visapyşyklygyň peselmeginiň esasy sebäpleri
Örtükler saklanylanda, ýelimliligiň peselmegi esasan aşakdaky sebäpler bilen ýüze çykýar:
(1) Sellýuloza efirleriniň zaýalanmagy
Sellýuloza efirleriniň örtüklerde galyňlaşmagy, molekulýar agramynyň ululygyna we molekulýar gurluşynyň bitewiligine baglydyr. Saklanylanda, temperatura, turşulyk we aşgarlyk, mikroorganizmler ýaly faktorlar sellýuloza efirleriniň zaýalanmagyna sebäp bolup biler. Mysal üçin, uzak wagtlap saklanylanda, örtükdäki kislotaly ýa-da gidroksidi komponentler sellýuloza efiriniň molekulýar zynjyryny gidrolizläp biler, molekulýar agramyny azaldyp biler we şeýlelik bilen galyňlaşma täsirini gowşadyp, ýelimliligiň peselmegine sebäp bolup biler.
(2) Solventleriň üýtgemegi we çyglylygyň göçmegi
Örtükdäki çözgüdiň üýtgemegi ýa-da çyglylygyň göçmegi sellýuloza efiriniň ergin ýagdaýyna täsir edip biler. Saklanylanda, suwuň bir bölegi bugaryp ýa-da örtügiň ýüzüne göçüp biler, bu örtükdäki suwuň paýlanyşyny deň bolmaz, şeýlelik bilen sellýuloza efiriniň çişmegine täsir edip, ýerli ýerlerde ýelimliligiň peselmegine sebäp bolup biler.
(3) Mikrob hüjümi
Nädogry saklananda ýa-da konserwantlar netijesiz bolanda örtükde mikrob ösüşi bolup biler. Mikroorganizmler sellýuloza efirlerini we beýleki organiki galyňlaşdyryjylary dargap biler, olaryň galyňlaşma täsirini gowşadyp, örtügiň ýapyşygynyň peselmegine sebäp bolup biler. Suw esasly örtükler, esasanam, mikroblaryň ösmegi üçin amatly gurşawdyr, sebäbi olarda köp mukdarda suw bar.
(4) temperatureokary temperatura garramagy
Temperatureokary temperatura saklanyş şertlerinde sellýuloza efir molekulýar zynjyrynyň fiziki ýa-da himiki gurluşy üýtgäp biler. Mysal üçin, sellýuloza efirleri has ýokary temperaturada okislenmäge ýa-da pirolize ýykgyn edýärler, netijede galyňlaşma täsiriniň gowşamagyna sebäp bolýar. Temperatureokary temperatura, çözüjiniň üýtgemegini we suwuň bugarmagyny çaltlaşdyrýar, ýelimliligiň durnuklylygyna täsir edýär.
3. Örtükleriň saklanyş durnuklylygyny ýokarlandyrmagyň usullary
Saklanylanda ýelimliligiň peselmegini we örtügiň saklanyş möhletini uzaltmak üçin aşakdaky çäreleri görüp bolar:
(1) Dogry sellýuloza efirini saýlamak
Sellýuloza efirleriniň dürli görnüşleri, saklanyş durnuklylygy taýdan dürli çykyşlara eýe. Molekulýar agramy ýokary bolan sellýuloza efirleri, adatça has gowy galyňlaşdyrma täsirine eýe, ýöne saklanyş durnuklylygy birneme pes, molekulýar agramy pes bolan sellýuloza efirleri has gowy saklaýyş işine eýe bolup biler. Şonuň üçin formula düzülende, oňat saklaýyş durnuklylygy bolan sellýuloza efirleri saýlanylmaly ýa-da saklanyş garşylygyny ýokarlandyrmak üçin sellýuloza efirleri beýleki galyňlaşdyryjylar bilen birleşdirilmelidir.
(2) Örtügiň pH-sine gözegçilik ediň
Örtük ulgamynyň kislotasy we aşgarlygy sellýuloza efirleriniň durnuklylygyna möhüm täsir edýär. Formulasiýa dizaýnynda, sellýuloza efirleriniň zaýalanmagyny azaltmak üçin aşa kislotaly ýa-da aşgar gurşawdan gaça durmak üçin örtügiň pH bahasy gözegçilikde saklanmalydyr. Şol bir wagtyň özünde, degişli mukdarda pH sazlaýjy ýa-da bufer goşmak ulgamyň pH-ni durnuklaşdyrmaga kömek edip biler.
(3) Konserwantlaryň ulanylyşyny artdyrmak
Mikrob eroziýasynyň öňüni almak üçin örtüge degişli mukdarda konserwantlar goşulmalydyr. Konserwantlar mikroorganizmleriň ösmegine päsgel berip biler, şeýlelik bilen sellýuloza efir ýaly organiki maddalaryň çüýremeginiň öňüni alar we örtügiň durnuklylygyny saklar. Örtügiň formulasyna we saklanyş gurşawyna laýyklykda degişli konserwantlar saýlanmalydyr we olaryň netijeliligi yzygiderli barlanmalydyr.
(4) Saklaýyş gurşawyna gözegçilik etmek
Örtügiň saklanyş temperaturasy we çyglylygy, ýelimliligiň durnuklylygyna gönüden-göni täsir edýär. Örtük, erginleriň üýtgemegini we sellýuloza efiriniň zaýalanmagyny azaltmak üçin ýokary temperaturadan we ýokary çyglylyk şertlerinden gaça durup, gurak we salkyn gurşawda saklanmalydyr. Mundan başga-da, gowy möhürlenen gaplamalar suwuň göçmegini we bugarmagyny netijeli azaldyp, ýelimliligiň peselmegini gijikdirip biler.
4. visapyşyklyga täsir edýän beýleki faktorlar
Sellýuloza efirlerinden başga-da, örtük ulgamynyň beýleki bölekleri hem ýelimliligiň üýtgemegine täsir edip biler. Mysal üçin, pigmentleriň görnüşi we konsentrasiýasy, erginleriň üýtgäp durmagy we beýleki galyňlaşdyryjylaryň ýa-da dispersantlaryň sazlaşygy örtügiň ýelimliliginiň durnuklylygyna täsir edip biler. Şonuň üçin örtük formulasynyň umumy dizaýny we komponentleriň özara täsiri hem üns berilmeli möhüm nokatlardyr.
Örtük saklanylanda ýelimliligiň peselmegi sellýuloza efirleriniň zaýalanmagy, çözüjiniň üýtgemegi we suwuň göçmegi ýaly faktorlar bilen ýakyndan baglanyşyklydyr. Örtügiň saklanyş durnuklylygyny ýokarlandyrmak üçin degişli sellýuloza efir görnüşlerini saýlamaly, örtügiň pH-sini gözegçilikde saklamaly, poslama garşy çäreleri güýçlendirmeli we ammar gurşawyny optimizirlemeli. Göwnejaý formula dizaýny we gowy saklanyş dolandyryşy arkaly, örtük saklanylanda ýelimlilik meselesi peselip, önümiň öndürijiligi we bazaryň bäsdeşlik ukyby ýokarlanyp biler.
Iş wagty: 27-2024-nji sentýabr