Gidroksipropilmetilseluloza (HPMC), köpugurly aýratynlyklary sebäpli köp pudaklarda esasy çig mal bolan birleşme. Adatça iýmit goşundysy, kosmetikada galyňlaşdyryjy we hatda köp dermanlarda lukmançylyk düzümi hökmünde ulanylýar. HPMC-iň özboluşly häsiýeti, belli bir şertlerde ýapyşyklygy we akym aýratynlyklaryny üýtgetmäge mümkinçilik berýän diksotrop häsiýetidir. Mundan başga-da, ýokary ýapyşykly we pes ýapyşykly HPMC bu häsiýete eýe bolup, jeliň temperaturasyndan hem pes tikotropiýany görkezýär.
Tiksotropiýa HPMC-de ýüze çykýar, basyş ulanylanda ýa-da garylanda ergin gyrkylanda, ýelimliligiň peselmegine sebäp bolýar. Bu gylyk-häsiýet hem tersine bolup biler; stres aýrylanda we çözgüt dynç almak üçin galdyrylanda, ýapyşyk ýuwaş-ýuwaşdan ýokary derejesine gaýdyp gelýär. Bu özboluşly emläk, has amatly we has aňsat işlemäge mümkinçilik berýän HPMC-ni köp pudaklarda gymmatly komponent edýär.
Nonion däl gidrokolloid hökmünde HPMC jel emele getirmek üçin suwda çişýär. Çişmegiň we gelmegiň derejesi polimeriň molekulýar agramyna we konsentrasiýasyna, pH we erginiň temperaturasyna baglydyr. Capokary ýapyşykly HPMC adatça ýokary molekulýar agramyna eýe bolup, ýokary ýapyşykly jel öndürýär, pes ýapyşykly HPMC pes molekulýar agramyna eýe we az ýelimli jel öndürýär. Şeýle-de bolsa, öndürijilikdäki bu tapawutlara garamazdan, HPMC-leriň iki görnüşi hem molekulalar derejesinde bolup geçýän gurluş üýtgemeleri sebäpli tikotropiýany görkezýär.
HPMC-iň diksotrop häsiýeti, polimer zynjyrlarynyň gyrkym stresleri sebäpli deňleşmeginiň netijesidir. Gyrkym stres HPMC ulanylanda, polimer zynjyrlary ulanylýan stresiň ugruna deňleşýär, netijede stres ýok mahaly bar bolan üç ölçegli tor gurluşynyň ýok edilmegine sebäp bolýar. Toruň bozulmagy, çözgüdiň ýelimliliginiň peselmegine getirýär. Stres aýrylanda polimer zynjyrlary asyl ugry boýunça täzeden tertiplenýär, tor täzeden gurulýar we ýapyşyklygy dikeldilýär.
HPMC, geliň temperaturasynyň aşagyndaky dikotropiýany hem görkezýär. Jeliň temperaturasy, polimer zynjyrlarynyň üç ölçegli tor emele getirip, jel emele getirýän temperaturasydyr. Bu polimeriň ergininiň konsentrasiýasyna, molekulýar agramyna we pH-e baglydyr. Alnan jeliň ýokary ýapyşygy bar we basyş astynda çalt üýtgemeýär. Şeýle-de bolsa, jelasiýa temperaturasynyň aşagynda HPMC ergini suwuk bolup galdy, ýöne bölekleýin emele gelen tor gurluşynyň bolmagy sebäpli diksotrop häsiýetini görkezdi. Bu böleklerden emele gelen tor basyş astynda döwülýär we ýapyşyklygyň peselmegine sebäp bolýar. Bu özüňi alyp barşyň, çözgütler garyşanda aňsatlyk bilen akmaly köp programmalarda peýdalydyr.
HPMC birnäçe üýtgeşik häsiýetli köpugurly himiki maddadyr, şolaryň biri tiksotrop häsiýetidir. Highokary ýapyşykly we pes ýapyşykly HPMC-leriň hem bu häsiýeti bar, hatda jeliň temperaturasyndanam pes tikotropiýa görkezýär. Bu häsiýet, HPMC-iň amatly ulanylmagyny üpjün etmek üçin aňsat akymy dolandyrýan çözgütleri talap edýän köp pudakda gymmatly komponent bolýar. Highokary ýapyşykly we pes ýapyşykly HPMC-leriň arasyndaky häsiýetleriň tapawudyna garamazdan, olaryň diksotrop häsiýeti bölekleýin emele gelen tor gurluşynyň deňleşmegi we bozulmagy sebäpli ýüze çykýar. Özboluşly aýratynlyklary sebäpli gözlegçiler täze önümleri döretmäge we dünýädäki sarp edijiler üçin has gowy çözgütler döretmäge umyt edip, HPMC-iň dürli programmalaryny yzygiderli gözleýärler.
Iş wagty: Awgust-23-2023