Taýýar garyndyda, sellýuloza efiriniň goşmaça mukdary gaty az, ýöne çygly howanyň işleýşini ep-esli gowulaşdyryp biler we bu howanyň gurluşyk işine täsir edýän esasy goşundydyr. Dürli görnüşdäki sellýuloza efirleriniň ýerlikli saýlanylmagy, dürli ýapyşyklygy, dürli bölejikleriň ululyklary, dürli ýapyşyk derejesi we goşmaça mukdarlar gury poroşokdan ýasalan önümiň gowulaşmagyna oňyn täsir eder. Häzirki wagtda köp sanly haly önümleri we gipsli minomlar suwy saklamagyň pes derejesine eýe bolup, birnäçe minut durandan soň suw çüýşesi aýrylar. Suwuň saklanmagy, metil sellýuloza efiriniň möhüm ýerine ýetirijisidir, şeýle hem köp gury garyndy garyndy öndürijileriniň, esasanam ýokary temperaturaly günorta sebitlerinde öndürijileriň üns berýän ýerine ýetirijisidir. Gury garyndy garyndysynyň suwuň saklanmagyna täsir edýän faktorlara goşulan MC mukdary, MC-iň ýapyşygy, bölejikleriň inçe bolmagy we ulanyş gurşawynyň temperaturasy degişlidir.
1. Düşünje
Sellýuloza efir himiki üýtgemeler arkaly tebigy sellýulozadan ýasalan sintetiki polimerdir. Sellýuloza efir tebigy sellýulozanyň emele gelmegidir. Sellýuloza efiriniň önümçiligi sintetiki polimerlerden tapawutlanýar. Onuň iň esasy materialy, tebigy polimer birleşmesi bolan sellýuloza. Tebigy sellýuloza gurluşynyň aýratynlygy sebäpli, sellýulozanyň özi eterifikasiýa serişdeleri bilen täsir edip bilmeýär. Şeýle-de bolsa, çişme serişdesini bejermekden soň molekulýar zynjyrlar bilen zynjyrlaryň arasyndaky güýçli wodorod baglanyşyklary ýok edilýär we gidroksil toparynyň işjeň çykmagy reaktiw aşgar sellýuloza bolýar. Sellýuloza efirini alyň.
Sellýuloza efirleriniň häsiýetleri ornuny tutýanlaryň görnüşine, sanyna we paýlanyşyna baglydyr. Sellýuloza efirleriniň klassifikasiýasy hem ornuny tutýanlaryň görnüşine, eterifikasiýa derejesine, çözülişine we amaly aýratynlyklaryna esaslanýar. Molekulalar zynjyrynyň ornuny tutýanlaryň görnüşine görä, ony birmeňzeş we garyşyk efirlere bölmek mümkin. Adatça ulanýan MC birmeňzeş, HPMC garyşyk efir. Metil sellýuloza efir MC, tebigy sellýulozanyň glýukoza birligindäki gidroksil topary metoksi bilen çalşylandan soň önümdir. Gurluşdaky gidroksil toparynyň bir bölegini metoksi topary, beýleki bölegini bolsa gidroksipropil topary bilen çalyşmak arkaly alnan önüm. Gurluş formulasy [C6H7O2 (OH) 3-mn (OCH3) m [OCH2CH (OH) CH3] n] x Gidroksietil metil sellýuloza efir HEMC, bular bazarda giňden ulanylýan we satylýan esasy görnüşlerdir.
Çekişme nukdaýnazaryndan ony ion we ion däl diýip bölmek mümkin. Suwda erän ion däl sellýuloza efirleri esasan iki seriýaly alkil efirlerinden we gidroksiýalkil efirlerinden durýar. Ion CMC esasan sintetiki ýuwujy serişdelerde, dokma çap etmekde we boýamakda, azyk we ýag gözleginde ulanylýar. Ion däl MC, HPMC, HEMC we ş.m. esasan gurluşyk materiallarynda, lateks örtüklerinde, lukmançylykda, gündelik himiki serişdelerde we ş.m. galyňlaşdyryjy, suw saklaýjy, stabilizator, dispersant we film emele getiriji serişde hökmünde ulanylýar.
Ikinjiden, sellýuloza efiriniň suwuň saklanmagy
Sellýuloza efiriniň suwuň saklanmagy: Gurluşyk materiallary, esasanam gury poroşok haly önümçiliginde, sellýuloza efirini çalşyp bolmajak rol oýnaýar, esasanam ýörite minom (üýtgedilen minom) önümçiliginde ol aýrylmaz we möhüm komponentdir.
Suwda erän sellýuloza efiriniň minomda möhüm roly esasan üç tarapy bar, biri ajaýyp suw saklaýyş ukyby, beýlekisi minomyň yzygiderliligine we diksotropiýasyna täsir, üçünjisi sement bilen täsir. Sellýuloza efiriniň suw saklaýyş täsiri esasy gatlagyň suwuň siňdirilmegine, howanyň düzümine, minom gatlagynyň galyňlygyna, howanyň suw islegine we gurulýan materialyň kesgitlenen wagtyna baglydyr. Sellýuloza efiriniň suwuň saklanmagy, sellýuloza efiriniň ergininden we suwsuzlanmagyndan gelýär. Hemmämiziň bilşimiz ýaly, sellýuloza molekulýar zynjyrynda köp gidratly OH toparlary bar bolsa-da, suwda eräp bilmeýär, sebäbi sellýuloza gurluşy ýokary kristallylyk derejesine eýe.
Diňe gidroksil toparlarynyň gidrasiýa ukyby, güýçli wodorod baglanyşyklaryny we van der Waals molekulalarynyň arasyndaky güýçleri ýapmak üçin ýeterlik däl. Şonuň üçin diňe çişýär, ýöne suwda eremeýär. Molekulýar zynjyryň ornuny tutanda, diňe bir ornuny tutýan wodorod zynjyryny ýok etmän, eýsem goňşy zynjyrlaryň arasynda birleşmegi sebäpli, wodorod baglanyşygy hem ýok edilýär. Ornuny tutýan adam näçe uly bolsa, molekulalaryň arasyndaky aralyk şonça-da köp bolar. Aralyk näçe uly bolsa. Wodorod baglanyşyklaryny ýok etmegiň täsiri näçe köp bolsa, sellýuloza efirleri sellýuloza paneli giňelip, ýokary ýapyşykly ergin emele gelenden soň suwda erär. Temperatura ýokarlananda polimeriň gidrasiýasy gowşaýar we zynjyrlaryň arasyndaky suw çykarylýar. Suwsuzlandyryş täsiri ýeterlik bolanda molekulalar jemlenip başlaýar, üç ölçegli tor gurluşy jelini emele getirýär we bukulýar.
Howanyň suwuň saklanmagyna täsir edýän faktorlara sellýuloza efiriniň ýapyşygy, goşmaça mukdary, bölejikleriň nepisligi we ulanylyş temperaturasy degişlidir:
Sellýuloza efiriniň ýapyşygy näçe köp bolsa, suwuň saklanyşy şonça gowy. Iscapyşmazlyk MC öndürijiliginiň möhüm parametridir. Häzirki wagtda dürli MC öndürijileri MC-iň ýapyklygyny ölçemek üçin dürli usullary we gurallary ulanýarlar. Esasy usullar Haake Rotowisko, Hoppler, Ubbelohde we Brukfilddir. Şol bir önüm üçin dürli usullar bilen ölçenen ýelimlilik netijeleri gaty tapawutlanýar, käbirleri hatda iki esse tapawutlandyrýarlar. Şonuň üçin ýapyşyklygy deňeşdireniňde, temperatura, rotor we ş.m. ýaly synag usullarynyň arasynda amala aşyrylmalydyr.
Umuman aýdanyňda, ýelimlilik näçe ýokary bolsa, suwy saklamak täsiri şonça gowy. Şeýle-de bolsa, ýapyşyklygy näçe ýokary bolsa we MC-iň molekulýar agramy näçe ýokary bolsa, onuň ergininiň degişli peselmegi minomyň güýjüne we gurluşyk işine ýaramaz täsir eder. Capyşyklygy näçe ýokary bolsa, minomyň galyňlaşma täsiri şonça-da aýdyňdyr, ýöne gönüden-göni proporsional däl. Capyşyklygy näçe ýokary bolsa, çygly minom şonça-da ýapyşykly bolar, ýagny gurluşyk wagtynda, gyryjylara ýapyşmak we substrata ýokary ýelmeşmek ýaly görünýär. Theöne çygly howanyň gurluş gurluşyny artdyrmak peýdaly däl. Gurluşyk wagtynda saglyga garşy öndürijilik belli däl. Munuň tersine, orta we pes ýapyşykly, ýöne üýtgedilen metil sellýuloza efirleri çygly howanyň gurluş güýjüni ýokarlandyrmakda ajaýyp öndürijilige eýedir.
Howa goşulan sellýuloza efiriniň mukdary näçe köp bolsa, suwuň saklanyşy şonça gowy we ýapyşyklygy näçe ýokary bolsa, suwuň saklanyşy şonça gowy.
Bölejikleriň ululygy barada aýdylanda, bölejik näçe gowy bolsa, suwuň şonça gowy saklanmagy. Sellýuloza efiriniň uly bölejikleri suw bilen gatnaşyga girenden soň, ýer derrew eräp, suw molekulalarynyň aralaşmagynyň öňüni almak üçin materialy örtmek üçin jel emele getirýär. Käwagt bulutly flokulent ergin ýa-da aglomerasiýa emele getirip, uzak wagtlap garyşandan soň hem birmeňzeş dargap we eräp bolmaýar. Sellýuloza efiriniň suwuň saklanmagyna uly täsir edýär we erginligi sellýuloza efirini saýlamagyň faktorlaryndan biridir.
Inçelik, şeýle hem metil sellýuloza efiriniň möhüm öndürijilik görkezijisidir. Gury poroşok hamyry üçin ulanylýan MC, az suwly poroşok bolmaly, nepisligi bölejikleriň ululygynyň 20% ~ 60% -iniň 63um-dan pes bolmagyny talap edýär. Inçeligi metil sellýuloza efiriniň erginine täsir edýär. Gödek MC adatça granulýar we aglomerasiýa bolmazdan suwda eremek aňsat, ýöne eremegiň tizligi gaty haýal, şonuň üçin gury poroşokda ulanylýar. Gury poroşokda, MC agregat, inçe doldurgyç we sement ýaly sement materiallarynyň arasynda dargadylýar we suw bilen garylanda metil sellýuloza efir aglomerasiýasynyň öňüni alyp biler. Aglomeratlary eritmek üçin MC suw bilen goşulanda, dargamak we eremek gaty kyn.
MC-iň gödek nepisligi diňe bir isrip bolman, eýsem howanyň ýerli güýjüni hem peseldýär. Şeýle gury poroşok minomy uly meýdanda ulanylanda, ýerli gury poroşokdan ýasalan bejeriş tizligi ep-esli azalar we dürli bejeriş wagtlary sebäpli ýarylar peýda bolar. Mehaniki gurluşyk bilen sepilen minom üçin, garyşyk wagtynyň gysga bolmagy sebäpli inçe zerurlyk has ýokarydyr.
MC-iň nepisligi, suwuň saklanmagyna belli bir derejede täsir edýär. Umuman aýdanyňda, birmeňzeş ýapyşykly, ýöne dürli nepisligi bolan metil sellýuloza efirleri üçin, şol bir goşmaça mukdarda, suwuň saklanyş täsiri şonça gowy.
MC-iň suwuň saklanmagy ulanylýan temperatura bilen hem baglanyşyklydyr we metil sellýuloza efiriniň suwuň saklanmagy temperaturanyň ýokarlanmagy bilen azalýar. Şeýle-de bolsa, hakyky material ulanylanda, köplenç sementiň bejergisini we gatylaşmagyny çaltlaşdyrýan tomusda günüň aşagyndaky daşky diwar gips ýaly ýokary gurşawda (40 gradusdan ýokary) gyzgyn substratlara ulanylýar. gury poroşok. Suwuň saklanyş derejesiniň peselmegi, işlemäge we ýarylmaga garşylygyň täsir edýändigi baradaky aç-açan duýga getirýär we bu şertde temperatura faktorlarynyň täsirini azaltmak aýratyn möhümdir.
Metil gidroksietil sellýuloza efir goşundylary häzirki wagtda tehnologiki ösüşiň başynda durýar diýlip hasaplanylsa-da, olaryň temperatura baglylygy gury poroşok minomynyň işiniň gowşamagyna sebäp bolar. Metil gidroksietil sellýulozanyň mukdary köpelse-de (tomus formulasy), işlemäge we döwülmäge garşylygy henizem ulanmak zerurlyklaryny kanagatlandyryp bilmeýär. MC-de käbir ýörite bejerginiň, meselem, eterifikasiýa derejesini ýokarlandyrmak we ş.m. arkaly suwy saklamak täsiri has ýokary temperaturada saklanyp bilner, şonuň üçin agyr şertlerde has gowy öndürijilik berip biler.
3. Sellýuloza efiriniň galyňlygy we dikotropiýasy
Sellýuloza efiriniň galyňlaşmagy we tikotropiýasy: Sellýuloza efiriniň ikinji işi - galyňlaşdyrma täsiri: sellýuloza efiriniň polimerizasiýa derejesine, ergin konsentrasiýasyna, gyrkym derejesine, temperatura we beýleki şertlere baglydyr. Erginiň eriş häsiýeti alkil sellýuloza we üýtgedilen emele gelen önümlere mahsusdyr. Jelasiýa häsiýetleri çalyşma derejesi, ergin konsentrasiýasy we goşundylar bilen baglanyşykly. Gidroksiýalkil üýtgedilen emele gelenler üçin jeliň häsiýetleri gidroksiýalkiliň üýtgeme derejesi bilen hem baglanyşyklydyr. Pes ýapyşykly MC we HPMC üçin 10% -15% ergin, orta ýapyşykly MC we HPMC 5% -10% ergin taýýarlanyp bilner, ýokary ýapyşykly MC we HPMC bolsa diňe 2% -3% ergin taýýarlap biler we Adatça sellýuloza efiriniň ýelimliligi klassifikasiýasy hem 1% -2% ergin bilen derejelendirilýär.
Molokary molekulýar agramly sellýuloza efiriniň galyňlaşdyryş netijeliligi ýokarydyr. Şol bir konsentrasiýa ergininde dürli molekulýar agramly polimerleriň dürli ýapyşyklary bar. Degreeokary dereje. Maksatly ýapyşyklygy diňe az mukdarda molekulýar agramly sellýuloza efirini goşmak arkaly gazanyp bolýar. Onuň ýelimliligi gyrkymyň tizligine az baglydyr we ýokary ýapyşyklyk maksatly ýelimlilige ýetýär we zerur goşmaça mukdar az bolýar we ýapyşyklygy galyňlygyň netijeliligine baglydyr. Şonuň üçin belli bir yzygiderliligi gazanmak üçin belli bir mukdarda sellýuloza efiri (erginiň konsentrasiýasy) we ergin ýapyşygy kepillendirilmelidir. Erginiň jel temperaturasy, erginiň konsentrasiýasynyň ýokarlanmagy bilen çyzykly peselýär we belli bir konsentrasiýa ýetenden soň otag temperaturasynda jeller. HPMC-iň jel konsentrasiýasy otag temperaturasynda has ýokary.
Şeýle hem bölejikleriň ululygyny saýlamak we dürli üýtgeşiklikli sellýuloza efirlerini saýlamak arkaly yzygiderlilik düzedilip bilner. Üýtgetme diýilýän zat, gidroksiýalkil toparlarynyň MC-iň skelet gurluşyna belli bir derejede çalyşmagy girizmekdir. Iki çalşygyň otnositel çalyşma bahalaryny, ýagny köplenç aýdýan metoksi we gidroksiýalkil toparlarynyň DS we ms degişlilikde çalyşma bahalaryny üýtgetmek bilen. Sellýuloza efiriniň dürli öndürijilik talaplaryny iki çalşygyň otnositel çalyşma bahalaryny üýtgetmek arkaly alyp bolýar.
Yzygiderliligiň we üýtgetmegiň arasyndaky baglanyşyk: sellýuloza efiriniň goşulmagy, suwuň sarp edilmegine täsir edýär, suw bilen sementiň suw baglaýjy gatnaşygyny üýtgetmek, galyňlaşdyryjy täsir, dozasy näçe ýokary bolsa, suw sarp edilişi şonça-da ýokarydyr.
Poroşok gurluşyk materiallarynda ulanylýan sellýuloza efirleri sowuk suwda çalt eremeli we ulgam üçin laýyk yzygiderliligi üpjün etmeli. Belli bir gyrkym derejesi berilse, ol nädogry ýa-da pes hilli önüm bolan flokulent we kolloid blok bolýar.
Şeýle hem sement pastasynyň yzygiderliligi bilen sellýuloza efiriniň dozasynyň arasynda gowy çyzykly baglanyşyk bar. Sellýuloza efir minomyň ýelimliligini ep-esli ýokarlandyryp biler. Doza näçe uly bolsa, täsiri şonça-da aýdyňdyr. Cokary ýapyşykly sellýuloza efirli suw ergininde ýokary tikotropiýa bar, bu hem sellýuloza efiriniň esasy aýratynlygydyr. MC polimerleriniň suwly erginleri, adatça, jel temperaturasyndan pes pseudoplastiki we tikotrop däl suwuklyga eýe, ýöne pes gyrkylyk derejesinde Nýuton akymynyň häsiýetleri. Pseudoplastiki, molekularyň agramy ýa-da sellýuloza efiriniň konsentrasiýasy bilen ýokarlanýar, ornuny tutýan görnüşine we çalyşma derejesine garamazdan. Şonuň üçin, MC, HPMC, HEMC bolsun, birmeňzeş ýapyşyk derejesindäki sellýuloza efirleri, konsentrasiýa we temperatura hemişelik saklanýança hemişe şol bir reologiki aýratynlyklary görkezer.
Gurluş jelleri temperatura ýokarlananda emele gelýär we ýokary diksotrop akymlar ýüze çykýar. Concentokary konsentrasiýa we pes ýapyşykly sellýuloza efirleri jeliň temperaturasyndanam pes dikotropiýany görkezýär. Bu emläk binanyň gurluşygynda tekizlenmegi we sarkmagy sazlamak üçin uly peýdalydyr. Bu ýerde sellýuloza efiriniň ýapyşygy näçe ýokary bolsa, suwuň saklanmagy şonça gowy, ýöne ýapyşyklygy näçe ýokary bolsa, sellýuloza efiriniň otnositel molekulýar agramy we ýaramaz täsir edýän ergininiň degişli peselmegi bilen düşündirilmeli. minom konsentrasiýasy we gurluşyk öndürijiligi barada. Capyşyklygy näçe ýokary bolsa, minomyň galyňlaşma täsiri şonça-da aýdyňdyr, ýöne düýbünden proporsional däl. Käbir orta we pes ýapyşyk, ýöne üýtgedilen sellýuloza efir çygly howanyň gurluş güýjüni gowulandyrmakda has gowy öndürijilige eýe. Capyşyklygyň ýokarlanmagy bilen, sellýuloza efiriniň suw saklanmagy gowulaşýar. 4. Sellýuloza efiriniň yza galmagy
Sellýuloza efiriniň yza galmagy: Sellýuloza efiriniň üçünji wezipesi, sementiň gidrasiýa prosesini gijikdirmekdir. Sellýuloza efir dürli peýdaly häsiýetlere eýe bolup, sementiň irki gidrasiýa ýylylygyny peseldýär we sementiň gidrasiýa dinamiki prosesini yza süýşürýär. Bu sowuk sebitlerde minomýot ulanmak üçin amatsyz. Bu yza galma täsiri, CSH we ca (OH) 2 ýaly gidratasiýa önümlerine sellýuloza efir molekulalarynyň siňdirilmegi netijesinde ýüze çykýar. Gözenek ergininiň ýelimliliginiň ýokarlanmagy sebäpli, sellýuloza efir ergindäki ionlaryň hereketini peseldýär we şeýlelik bilen gidrasiýa prosesini yza süýşürýär.
Iş wagty: Fewral-04-2023